Staw łokciowy to złożona i skomplikowana konstrukcja, łącząca ramię z przedramieniem. Składają się na nią trzy kości (promieniowa, łokciowa i ramienna) i trzy stawy (ramienno-łokciowy, ramienno-promieniowy oraz promienno-łokciowy), a także więzadła i mięśnie. Chyba każdy zna nieprzyjemny ból promieniujący w kierunku dłoni na skutek silnego uderzenia łokciem. Tym bardziej trudno wyobrazić sobie poważniejsze uszkodzenia tego istotnego fragmentu ludzkiego ciała. Jednakże jest on mocno narażony na rozmaite urazy, w tym zwichnięcia i złamania, wynikające głównie z upadku na rękę zgiętą bądź wyprostowaną w łokciu.
Staw łokciowy to staw dwuosiowy, zaliczany do grona zawiasowo-rotacyjnych. Za pierwszy człon nazwy odpowiadają połączenia ramienno-łokciowe (typ zawiasowy) oraz ramienno-promieniowe (typ kulisty). Ich zadaniem jest zapewnienie ruchu zginania i prostowania ręki w łokciu. Niezależny czynnościowo staw promieniowo-łokciowy (typu obrotowego) odpowiada natomiast za rotację przedramienia. Ruch ten, polegający na odwracaniu i nawracaniu przedramienia, odbywa się w efekcie obracania się kości promieniowej i łokciowej wokół siebie i jest nazywany odpowiednio supinacją bądź pronacją.
O terminach tych wspominaliśmy już przy okazji artykułu na temat obuwia biegowego. Jednakże odnoszą się one nie tylko do kończyn dolnych, ale także górnych. Supinacja, zwana też odwracaniem lub rotacją zewnętrzną, oznacza obrót na zewnątrz, a więc od skrętoległego do równoległego położenia kości przedramienia względem siebie. Z kolei pronacją, czyli inaczej nawracaniem bądź rotacją wewnętrzną, nazywamy ruch przeciwny, a więc obrót do wewnątrz względem długiej osi ręki. Dlaczego pronacja oraz supinacja są dla nas istotne w kontekście rozważań nad kontuzjami łokcia? Ponieważ to właśnie one wymagają z reguły ograniczenia w konsekwencji urazu.
Staw łokciowy generalnie źle znosi uszkodzenia oraz ewentualne unieruchomienie, jednakże czasami nie ma innego wyjścia, jak zastosowanie ograniczenia swobody jego ruchu. W przypadku złamania dochodzi często do przemieszczenia odłamów kości, które mogą uniemożliwiać prawidłowy zrost, ograniczać ruchomość stawu, a w rezultacie prowadzić do pourazowej choroby zwyrodnieniowej. Dlatego wielu lekarzy decyduje się na leczenie operacyjne. W mniej skomplikowanych przypadkach wystarczy jednak unieruchomienie przy pomocy specjalnej ortezy stawu łokciowego, zapewniającej dodatkowo kontrolę pronacji i supinacji. Przykładem takiego stabilizatora jest Innovator Elbow firmy Össur.
Pozdrawiamy